trzy czwarte
  • Akcent wyrazowy w języku polskim

    14.12.2023
    14.12.2023

    Mam nietypowe pytanie, a mianowicie, jak usłyszeć akcent w swoich i u innych osób wypowiedziach? Wsłuchuję się w to, co mówię i co mówią inni, ale jakoś nie mogę usłyszeć, czy dobrze akcentujemy wyrazy. A może potrzebne są jakieś ćwiczenia, żeby wyrobić w sobie słuch, który by pozwolił na to?

  • Bruno
    7.05.2013
    7.05.2013
    Szanowni Państwo, jak należy odmieniać imię Bruno, jeśli nosi je obcokrajowiec (np. amerykańska gwiazda muzyki popowej, Bruno Mars). Dziennikarze radiowi pozostawiają to imię często w postaci nieodmienionej: najnowsza płyta Bruno Marsa. Moim zdaniem imię to powinno się odmieniać. Tylko jak? Czy należy poddać je polskim regułom fleksyjnym: Brunona, Brunonem, Brunonie? Czy nie brzmi to jednak trochę pretensjonalnie? Z drugiej strony forma Bruna jest chyba jeszcze gorsza.
  • nazwy mieszkańców
    13.04.2007
    13.04.2007
    Ze słowników PWN: katmanduanka, mogadiszuanka, maseruanka, wagaduguanka. Męskie odpowiedniki trzech pierwszych mają przyrostek -anin, czwartej -ańczyk. Czy każdorazowo jest to wariant wybrany przypadkowo z dwóch równorzędnych? Nie podano nazw mieszkańców miasta Honolulu i państw Tuvalu oraz Vanuatu. Czy w tych przypadkach dodanie -anka, -anin, -ańczyk tworzy poprawne nazwy? Czy V musi przejść w W?
  • Niejednolitość określeń jednego wyrazu
    4.10.2016
    4.10.2016
    Mam pytanie o poprawność wyrażeń z elipsą (wyrzutnią). Proszę spojrzeć na przykłady:
    otrzymałam informacje o pacjencie i diagnostyczne
    w książce do geografii lub popularnonaukowej
    kiedy jedziesz po drodze na wsi lub miejskiej
    wyjaśnij pojęcie kognitywizm oraz co oznacza
    .

    Wydaje mi się, że przykłady są niepoprawne, nie wiem jednak, dlaczego. Może wcale więc niepoprawne nie są? Poszukuję zasad, według których można by jednoznacznie to określić.
  • nietypowy sposób odmiany zapożyczeń
    15.03.2012
    15.03.2012
    Dzień dobry,
    chciałbym spytać o trzy nietypowe odmiany znajdujące się w Wielkim słowniku wyrazów obcych: askari (od: askarys), cassettoni (od: cassetone) oraz caudillos (od: caudillo). Skąd się one wzięły? Jakie warunki muszą zostać spełnione, żeby takie formy znalazły się w słowniku? Gdyby się uprzeć, wiele zapożyczeń można by odmienić według niepolskich wzorców odmiany. Interesująca jest także odmiana performersi od słowa performer, która nie nie pasuje do żadnego wzorca.
    Pozdrawiam.
  • Odczytujemy czas
    14.03.2008
    14.03.2008
    Jak prawidłowo podaje się czas? Np. 7.35 – siudma trzydzieści pięć czy za dwadzieścia pięć ósma?
  • oraz
    30.12.2013
    30.12.2013
    Jaka jest zasada stosowania spójnika oraz? Czy oraz można stosować tylko wówczas, gdy wcześniej wymieniliśmy już dwa rzeczowniki lub jeden rzeczownik w liczbie mnogiej? Np. poprawne: „Jaś dostał na urodziny rower, sanki oraz piłkę” vs. niepoprawne: „Jaś dostał na urodziny sanki oraz piłkę”. A co ze zdaniami bez użycia rzeczowników? Np.: „W pociągu graliśmy w karty oraz opowiadaliśmy sobie dowcipy”. W dwóch ostatnich zdaniach użyłabym raczej spójnika i, czy słusznie?
  • potrzebować, szukać, używać
    27.11.2008
    27.11.2008
    Jakiego przypadka używamy z czasownikami: szukać, używać, potrzebować, dodawać (np. w przepisach kulinarnych). Często słyszę np. „Potrzebuję długopis”, ale ten zwrot nie wydaje mi się poprawny. Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Przecinek przed że
    20.01.2016
    20.01.2016
    Szanowni Państwo,
    mam sporo niepewności co do obecności przecinka przed że:
    Nie, żeby coś, ale… ,
    Nie, że nie chce, tylko że nie może,
    Mówimy, że coś jest jakieś, a nie, że jakieś inne,
    Coś mu powiem. Na przykład, że to i owo,
    Pewnie, że…,
    Oczywiście, że…,
    Jasne, że… .
    Wydaje mi się, że wszędzie powinno być właśnie tak, jak napisałem, ale chciałbym się upewnić. W trzech ostatnich przykładach chodzi o sytuację, gdy tak się rozpoczyna zdanie.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • sekstans i sekstant
    6.02.2011
    6.02.2011
    Sekstant i sekstans? Ze względu na rozbieżności chciałbym się zapytać: czy przyrząd nawigacyjny do mierzenia wysokości ciał niebieskich nad horyzontem to sekstant, czy sekstans (a może oba słowa) oraz jak nazwać szóstą część całości (odpowiednik kwadranta – 1/4 całości). Czy będzie to sekstans?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego